มะอึก...1. ชื่อ มะอึก
2. ชื่ออื่น มะเขือปู่ มะปู่ ยั่งคุยดี หมากอึก หมากเขือขน หมากขน
3. ชื่อวิทยาศาสตร์ Colanum stramonifolium Jacq. 4. วงศ์ SOLANACEAE
5. ชื่อสามัญ .
6. แหล่งที่พบ พบทั่วไปของทุกภาค
7. ประเภทไม้ ไม้พุ่มขนาดเล็ก
8. ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น เป็นไม้พุ่มขนาดเล็กอายุ 2-3 ปี สูง 50-150 ซม. แตกกิ่งก้านสาขาออกเป็นพุ่มคล้ายมะเขือพวง ลำต้นและต้นก้านใบมีหนามแหลม และขนนุ่มละเอียดปกคลุมหนาแน่น
ใบ เป็นใบเดี่ยวสีเขียวเรียงแบบสลับ รูปไข่แผ่กว้าง ขอบใบหยักเว้า ปลายใบแหลมฐานใบ 2 ข้าง – ไม่เท่ากัน มีขนนุ่มอาจมีหนามทั้งบนใบและใต้ใบ และมีหนามแข็งอยู่บนเส้นใบ ใบยาว 15-26 ซม. กว้าง 10-23 ซม. ก้านใบยาว 7 ซม.
ดอก เป็นดอกช่อมีดอกย่อย 3-5 ดอก ออกเป็นกระจุกตามบริเวณซอกใบ กลีบดอกเป็นแฉกสีขาวหรือสีม่วงอ่อนมี 4-6 กลีบ โคนติดกันแต่ละกลีบขนาดเล็กปลายแหลม ตรงกลางมีถุงเกสรตัวเมียสีเหลืองและเมื่อบานกลีบจะโค้งลง
ผล เป็นผลเดี่ยวลักษณะกลม ผลอ่อนสีเขียว มีขนยาวปกคลุมทั่วทั้งผล เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.6-9 ซม. ผลสุกสีเหลืองหรือสีเหลืองอมส้ม ภายในมีเมล็ดกลมเล็กๆ จำนวนมากเมล็ดเรียงเป็นแถวอยู่ภายใน
9. ส่วนที่ใช้บริโภค ผลอ่อน / แก่
10. การขยายพันธุ์ เมล็ด
11. สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุยในที่กลางแจ้ง น้ำปานกลางทนต่อแมลงโรคและทนต่อสภาพแห้งแล้งได้ดี พบตามป่าผลัดใบ ป่าละเมาะที่รกร้าง ตามสวนและข้างทาง
12. ฤดูกาลที่ใช้ประโยชน์ ตลอดทั้งปี
14. การปรุงอาหาร ผลอ่อน ผลแก่ รับประทานเป็นผักและเครื่องปรุงรสใส่น้ำพริก ส้มตำ แกงส้ม แกงปลา แกงเนื้อ
15. ลักษณะพิเศษ มะอึก มีรสเปรี้ยวเย็นอมรสขื่นเล็กน้อย ผลสุกจะมีรสเปรี้ยวจัด