บทเรียนจากการรบ # 1 ตอน กลลวงของโจรฯ
วันพฤหัสบดีที่ 22 มีนาคม 2007 16:12น.
พลเอก หาญ ลีนานนท์
อดีตแม่ทัพภาค 4
1. สถานการณ์ จากข่าวเปิด นสพ.ไทยรัฐ ประจำวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2550
1.1. วันเวลา , สถานที่ 16 กุมภาพันธ์ 2550 เวลา 08.15 น. ภาพเหตุการณ์ ย่อ (จาก นสพ.ไทยรัฐ 17 กุมภาพันธ์ 2550) กำลังชุดลาดตระเวนทหารพราน จากกองร้อย ทพ. 4106 กรม ทพ.41 จากค่ายวังพระยา อ.รามัน จ.ยะลา จำนวน 10 นาย ลาดตระเวนเดินเท้าตามถนนเส้นทางสาย ปะแต-บันนังสตา ภารกิจคุ้มครองครู โรงเรียนบ้านท่าละไม หมู่ 4 ต.ปะแต อ.ยะหา จ.ยะลา มี สิบตรี สราวุธ เมฆเมฆา เป็นหัวหน้าชุด เมื่อมาถึงบ้านมาแม ถูกโจมตีด้วยกับระเบิด ทำให้กำลังพลในชุดลาดตระเวน บาดเจ็บสาหัสทันที (ตายโรงพยาบาล 1 นาย)
1.2. หลังจากกำลังชุดของ ร้อย ทพ.4106 ถูกซุ่มโจมตีด้วยกับระเบิด พ.ต.ต.ประถม หลวงพูล สวป. สภ. อ.ยะหา ได้รับรายงานจึงนำกำลังไปสนับสนุนเพื่อส่งกลับคนเจ็บ เมื่อใกล้ถึงที่หมายถูกโจรก่อการร้ายซึ่งดักซุ่มอยู่ในป่า เปิดการยิงด้วยอาวุธหลายชนิด (หูดับตับไหม้) ฝ่ายเรายิงตอบโต้จนโจรฯล่าถอยไป ไม่มีการสูญเสียของทั้งสองฝ่าย
1.3. ร.ต.ต.สุชน ยอดสุวรรณ หน.ชป. ตำรวจพลร่มจากค่ายหัวหิน สังกัด ฉก.13 นำกำลังไปโดยรถเกราะ วี 150 ไปสนับสนุน พอถึงบ้านปะแต หมู่ 4 ที่เกิดเหตุถูกซุ่มโจมตีด้วยกับระเบิดแสวงเครื่อง (กดชนวนระเบิด) ที่ฝังไว้ข้างทาง รถเกราะวี 150 ลอยขึ้นไปในอากาศ แล้วตกลงมาล้อซ้ายหลุด ทำให้ ร.ต.ต.สุชน ฯ และลูกน้องรวม 6 นายได้รับบาดเจ็บ
1.4. ต่อมา พ.ต.อ.นราศักดิ์ เชียงสุข ผกก. ภ. จ.ยะลา นำกำลังไปยังที่เกิดเหตุ เพื่อส่งกลับ โจรฯตัดต้นไม้ขวางทางรถวิ่ง และวางกล่องวัตถุต้องสงสัยไว้หลายจุด ต้องใช้ปืนยิงทำลายตรวจสอบ ปรากฎว่าหน้าโรงเรียนสามัคคี เป็นระเบิดจริง แต่ไม่มีใครบาดเจ็บ ประกอบกับการวางระเบิด โจรฯยังได้โปรยตะปูเรือใบเป็นระยะๆ ตลอดทาง เข้าสู่ที่หมายเพื่อถ่วงเวลาเจ้าหน้าที่
จากสถานการณ์ในข้อ 1 นั้นคือ กลลวงของโจรฯ
2. วิเคราะห์สถานการณ์ และ/หรือ ข้อพิจารณา
2.1. ชุดคุ้มครองครูซึ่งมักจะเป็นทหาร หรือ ตชด. ฝ่ายเรากระทำอย่างเปิดเผย คือ แต่งเครื่องแบบ ยานพาหนะทหาร (รถฮัมวี , รถเกราะตำรวจ หรือรถตราโล่ห์) เวลาและสถานที่นัดรับครู ก็กำหนดไว้ล่วงหน้า โจรฯจึงเลือกกระทำได้ทุกโอกาส ไม่ต้องหาข่าวที่ไหน โจรฯอาจวางระเบิดไว้ที่จุดนัดพบตอนเย็นๆก่อนมืด ชาวบ้านก็เห็นแต่ไม่สามารถส่งรหัสใดๆ ให้ฝ่ายเรารู้ได้ เพราะโจรฯคุมชาวบ้าน (โจรฯนอนอยู่ในหมู่บ้าน) ไว้อย่างมีประสิทธิภาพ การตายรายวันของครูจึงเกิดขึ้นได้เสมอ โจรฯอาจไม่ฆ่าชุด รปภ.ครูตรงศาลานัดพบครู เพราะอาจโดนชาวบ้านผู้บริสุทธิ์ แต่โจรฯอาจใช้สถานที่นัดพบครูของชุด รปภ.ตอนเข้าเป็นเป้าลวง แล้วโจรฯอาจวางกำลังซุ่มโจมตีตามเส้นทางที่ชุด รปภ.ใช้ ในภูมิประเทศที่เหมาะสม ด้วยการยิงหรือด้วยกับระเบิด
2.2. โจรฯเรียนรู้วิชาทหารเช่นเดียวกับฝ่ายเรา เมื่อโจรฯทำลายเป้าหมายแรกเช่น การทำลายฝ่ายเราในข้อ 2.1. หรือโจรฯอาจก่อการร้าย ด้วยวิธีอื่นหรือด้วยการลวง เช่น การวางระเบิด , วางเพลิง หรือแม้แต่ การซุ่มยิงฝ่ายเราเมื่อมีภารกิจลาดตระเวนด้วยยานยนต์ / เดินเท้า เมื่อฝ่ายเรามีการสูญเสีย หน่วยเหนือก็มักจะส่งกำลังไปช่วย หรือแก้ปัญหาการส่งกลับ ฝ่ายเราที่ไปสนับสนุนจึงตกอยู่ในพื้นที่สังหารของโจรฯ อีกครั้งหนึ่ง
2.3. โจรฯกำลังได้เปรียบฝ่ายเรา ทั้งด้านการเมืองและการทหาร เพราะฝ่ายเรากำลังสับสน ไม่เข้าใจตนเองว่า ยุทธศาสตร์และยุทธวิธีนั้น มีความสัมพันธ์กันอย่างไร ขอชี้ให้เห็นดังนี้
2.3.1. ฝ่ายเรา กำลังพลเรือน ตำรวจ และทหาร ติดยึดอยู่กับยุทธศาสตร์สมานฉันท์ซึ่งเป็นยุทธศาสตร์ทางการเมือง และมีการสั่งเป็นทางการลงไปถึงหน่วยกำลังในสนาม ดังเช่นข่าวเปิดใน นสพ.มติชน ประจำวันที่ 10 มีนาคม 2550 หน้า 16 ทหารนาวิกโยธินตอบผู้สื่อข่าวว่า ไม่มั่นใจว่า จะใช้แนวทางใดในการทำงาน เพราะถูกสั่งห้ามไม่ให้ใช้ความรุนแรง พลเอก สุรยุทธ์ฯ ถามว่า ใครเป็นคนสั่ง ก็คิดว่าเขาคงจะเข้าใจคลาดเคลื่อน ใครเป็นคนสั่งเขา
2.3.2. ข่าว นสพ. ไทยรัฐ ประจำวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2550 หน้า 11 พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรี กล่าวในรายการ นายกพบสื่อทำเนียบ ถึงสถานการณ์รุนแรงในจังหวัดชายแดนใต้ ตนอยากเห็นความรุนแรงลดลง แต่การจะบรรลุมุ่งหมายคงต้องมีวิธีการ ทั้งในการปฏิบัติทางยุทธวิธี และการได้รับความร่วมมือ จากพี่น้องประชาชน ช่วยกันสอดส่องดูแลพื้นที่ต่างๆ โดยเฉพาะพื้นที่อำเภอ เมือง หรือ อำเภอซึ่งเป็นเขตชุมชน
2.4. ผมคิดว่าถึงเวลาแล้วที่ผู้บังคับบัญชา หน่วยทหาร และ/หรือ กำลังตำรวจ (ตชด.) อาสาสมัครทหารพราน และกำลังกึ่งทหารต่างๆ จะต้องทำความเข้าใจในเรื่องต่อไปนี้
2.4.1. อย่าให้นโยบาย สมานฉันท์ ซึ่งเป็นยุทธศาสตร์ทางการเมือง เป็นเหมือนโซ่ตรวน ที่มัดมือเท้า ของกำลังพลของรัฐบาล มิให้ปฏิบัติการทางยุทธวิธี ตอบโต้การปฏิบัติการทางทหารของฝ่ายโจรฯ
2.4.2. ความสำเร็จทางยุทธวิธี ของฝ่ายเรา ทั้งการเมือง และการทหาร จะเป็นบันไดขั้นแรก ที่ทำให้ฝ่ายเราก้าวไปสู่ความสำเร็จทางการเมือง สมานฉันท์ในที่สุด
2.4.3. ในสถานการณ์ปัจจุบัน โจรฯมีอำนาจทหาร คุมชาวบ้าน การเมืองท้องถิ่น (อบต.) จึงตกเป็นของโจรฯ คลังแสงของโจรฯอยู่ในหมู่บ้าน โจรฯมีอาวุธ กระสุน ใช้อย่างเหลือเฟือ ทำไมกำลังฝ่ายเราจึงปล่อยให้โจรฯ สะสมอาวุธร้ายเหล่านี้ มาฆ่าฝ่ายเรา และชาวบ้านได้ ทุกวัน ทำให้ชาวบ้านหวาดกลัวโจรฯมากขึ้น พากันวางเฉย กลายเป็นแนวร่วมของโจรฯมากขึ้น
2.4.4. ทุกครั้งที่โจรฯ มีแผนฆ่าเหยื่อ โจรฯใช้แนวร่วมในบ้านที่ใกล้ที่หมาย โรยตะปูเรือใบ และตัดต้นไม้ขวางทางก่อนถึงที่หมาย เพื่อให้ฝ่ายเราที่ยกกำลังไปสนับสนุน ตกอยู่ในพื้นที่สังหารด้วยการซุ่มโจมตีอีกครั้งหนึ่ง
2.4.5. ในหมู่บ้านแดง โจรฯจะเตรียมผู้หญิงและเด็กไว้ชุดหนึ่ง เพื่อเป็นม็อบคอยขัดขวางการปฏิบัติการของฝ่ายเรา เช่น เรียกร้องให้ปล่อยตัวผู้ต้องหา ขับไล่กำลัง พตท. ออกไปจากพื้นที่ด้วย
( 2 )
เงื่อนไขต่างๆ บางครั้งเหิมเกริมถึงขั้นเข้าควบคุมตัวนายทหารชั้น พันเอก และพันโท สองนายที่เข้าไป
เจรจาทำความเข้าใจในเหตุการณ์ ที่เกิดขึ้นเมื่อ 16 กุมภาพันธ์ 2550 ที่มัสยิด กำปงชะโต หมู่ 2 ต.อาซ่อง อ.รามัน จ.ยะลา ม็อบหญิงแต่งตัวคลุมหน้า (อิสลามที่ชอบความรุนแรง) หลายต่อหลายครั้งที่ฝ่ายเรายังไม่สามารถ แก้ปัญหานี้ให้ตกไป
24.6. การสลายม็อบ (ฝูงชน) นั้น ฝ่ายเรา (พตท.) จะต้องมีกำลังเป็น 3 เท่าของม็อบเป็นอย่างน้อย เมื่อพิจารณาแล้วกำลังทหารที่ไปควบคุมสถานการณ์อยู่นั้น ประมาณ 1 กองร้อย ต่อ 1 อำเภอ ย่อมไม่สลายม็อบได้ตามทฤษฏี จึงทำให้แนวร่วมโจรฯใช้ยุทธวิธีม็อบกับฝ่ายรัฐ เป็นอาวุธที่ได้ผล เหิมเกริมได้ทุกวันในขณะที่ขวัญ กำลังใจของเจ้าหน้าที่ ลดลง
24.7. การจัดกำลังทหาร หรือตำรวจ (พตท.) ไปรักษาสถานการณ์ และ/หรือ ควบคุมสถานการณ์ในหมู่บ้านแดง จึงเป็นการสูญเสียหรือสลายกำลังของฝ่ายเรา น่าจะต้องมีการทบทวนการใช้กำลังแบบนี้กันใหม่
3. ข้อเสนอในการแก้ปัญหา
3.1. ถอนกำลังในหมู่บ้านแดงทั้งสิ้น มารวมไว้ที่ฐานของแต่ละ ฉก. (อาจแยกกันอยู่ได้
ตามภูมิประเทศ และสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสม) แต่สามารถเคลื่อนย้าย รวมกำลังได้ทันทีตามความต้องการของ ผบ. ฉก. / ผบ.พัน
3.2. สำรวจเส้นทางเคลื่อนย้าย และภูมิประเทศสำคัญ (จากฐานกองพัน) ไปยังหมู่บ้านแดง ในเขตรับผิดชอบโดยแน่ชัด ควรใช้หัวข้อการลาดตระเวนทางการช่างประกอบเพราะมีข้อมูลที่ต้องการพร้อม เช่น ภูมิประเทศสำคัญ , จำนวนประชากร , วัด , มัสยิด โรงเรียน , บ่อน้ำ , เส้นทางต่างๆ ฯลฯ ฝึกปฏิบัติด้วย ซีพีเอ็กซ์ บ่อยๆ จนกระทั่งหน่วยสามารถ เคลื่อนย้ายเข้าที่หมายกลางคืนได้อย่างเงียบ รวดเร็ว และด้วยความชำนาญ การลาดตระเวน ทางการช่างด้วยการ ทำ ปจว. บังหน้า ก็จะได้มวลชนไปด้วย
3.3. เมื่อมีความพร้อมตามข้อ 3.1. และ 3.2. ก็ทำการปิดล้อมหมู่บ้านที่เป็นเป้าหมาย โดยดำเนินการตาม ผนวก ง (ในหนังสือคัมภีร์ดับไฟใต้) หรือทำการปิดล้อมเพื่อแจ้งข่าวสารต่างๆ ให้ชาวบ้านทราบ และ/หรือ ข้อปฏิบัติต่างๆ ที่ชาวบ้านต้องปฏิบัติ การปิดล้อมหมู่บ้านทุกครั้ง ควรมีกำลังฝ่ายตำรวจร่วม เพื่อจะได้ดำเนินคดีทางกฎหมาย เมื่อพบอาวุธ และเครื่องกระสุน พร้อมทั้งวัตถุระเบิดต่างๆ
3.4. การสลายม็อบคลุมหน้า ซึ่งล้วนแต่เป็นผู้หญิงและเด็ก ฝ่ายเราอาจแสดงกำลังด้วยการล้อมม็อบไว้เฉยๆ ด้วยกำลัง 3 เท่าของม็อบแล้วเจรจาหรือถือโอกาสปฏิบัติการ ใช้กำลังทหารพรานหญิงเข้าไปตรวจค้นม็อบที่เป็นสตรี ด้วยการเปิดผ้าคลุมหน้าม็อบสตรีทุกคน แล้วถ่ายรูปภาพนิ่ง และภาพVDO และใช้เสียงดังๆอธิบายการถ่ายภาพ กับบุคคลที่กำลังถูกถ่ายภาพว่า มีลักษณะอย่างไร เสื้อผ้ารองเท้าที่ใส่ ผิวพรรณ ตำหนิ (รูปพรรณสันฐาน) วิธีนี้จะทำให้ม็อบเกิดการลังเล และวิตก สร้างความกดดันแก่ม็อบได้อีกวิธีหนึ่ง
( 3 )
3.5. ผลงานการปราบโจรฯของ ทพ.45 และ ทพ.43 บนเทือกเขาตะเว เมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2550 กำลัง ทพ. สามารถยึดค่ายฝึกชั่วคราวของโจรฯ และฆ่าโจรฯตายได้ 5 ศพ (บอดี้เค้าท์) เป็นการยืนยันทางด้านการข่าวกรองว่า พื้นที่รอยต่อเขตแดน ไทย มาเลเซีย นั้น เป็นที่ตั้งค่ายฝึกชั่วคราวของโจรฯหลายแห่ง ที่เคยพบในรายงานคือพื้นที่ใน อ.บันนังสตา , ธราโต และสุคิริน โดยที่กำลังทหารหลักของฝ่ายเรา ไม่เคยเข้าไปตรวจสอบเลย
ควรปฏิบัติการทางยุทธวิธีทหารของกรม ทพ.45 และ ทพ.43 ด้วยชุดเล็กๆ กำลังเพียง 21 คน ก็สามารถทำลายที่หมายและพิสูจน์ทราบได้ว่าค่ายฝึกชั่วคราว ตามตะเข็บชายแดน ไทย มาเลซีย นั้น มีจริง และมีหลายแห่ง ที่ฝ่ายเราต้องเข้าไปพิสูจน์ทราบ ยึด และ / หรือ ทำลายให้หมดสิ้น
4. ข้อแนะนำสำหรับทหาร และตำรวจเมื่อได้อ่านบทความนี้
4.1. บทเรียนหมายเลข 1 ตอน..กลลวงของโจรฯ ที่ท่านกำลังอ่านอยู่นี้ เขียนจากข่าวเปิด นสพ. ด้วยความหวังว่าประสบการณ์ของผม จะช่วยให้พี่น้อง ลูกหลาน ช่วยแก้ไขสถานการณ์บ้านเมืองให้ดีขึ้น ขณะเดียวกันเพื่อให้พวกเรารู้ทางโจรฯ แก้ทางโจรฯได้สำเร็จ ทหาร ตำรวจ ชาวบ้านพุทธ ,มุสลิม และพระ เณร จะได้ เลิกตายรายวันเสียที
4.2. ผมเป็นนายทหารแก่ (ผ่านฝนมา 83 ฤดูแล้ว) แต่สมองยังคิดอยู่ทุกวัน ที่จะหักล้างทางโจรฯให้สำเร็จ โดยเพียรพยายามบอกผู้บังคับบัญชาของพวกเรา ตามที่โอกาสจะอำนวยให้ ทำและติดตามมาตั้งแต่เกิดเหตุร้าย เมื่อ 4 มกราคม 2547 ด้วยการเขียนรายงาน และพูดในรัฐสภา ต่อหน้าบรรดาผู้บริหารประเทศระดับสูง แต่ไม่มีรหัสใดๆตอบรับ
4.3. ทหาร , ตำรวจ หรืออาสาสมัครทหารพราน อส. ที่มีประสบการณ์จากการรบที่ไหน อย่างไร โปรดบอกมา ผมจะเขียนบทเรียนสะท้อนออกมาเพื่อแก้ไข ช่วยให้พวกเราตายน้อยลง บาดเจ็บหรือพิการลดลง หรือมีความคับแค้นอย่างไร ในขณะที่รับราชการทหารอยู่นี้ได้ทุกเรื่อง ติดต่อมายัง พลเอก หาญ ลีนานนท์ เลขที่ 564/20 ซอยประวิทย์และเพื่อน 1 ถนนประชาชื่น แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร.086-783 9111 โทรสาร 02-910 0619 มือถือเสริม 084-004 1090
ปิดเทอมแล้ว ไข่นุ้ยเริ่มออกอาการ ...... กิ๊วๆๆ
ยังไม่ปิด แต่สั่งปิดโรงเรียนเองหนึ่งวันจ๊ะ