คาวตอง คาวทอง พลูคาว
“คาวทอง” มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Houttuynia cordata Thunb เป็นพืชสมุนไพรประจำถิ่นที่พบมากในแถบภาคเหนือของไทย และยังพบในบริเวณเทือกเขาหิมาลัย อินเดีย เรื่อยมาจนถึงจีน เวียดนาม ลาว เกาหลี และญี่ปุ่น ซึ่งถือเป็นพืชตระกูลเดียวกับพลู ชอบขึ้นในพื้นที่ชื้นแฉะ มีร่มเงาเล็กน้อยและสภาพอากาศเย็น โดยจะมีลักษณะแตกต่างจากพลู คือ ที่ใต้ใบของพลูคาวจะ มีสีแดงอ่อนไปจนถึงสีแดงเข้ม ชาวบ้านในเขต ภาคเหนือจะเรียกว่า “ผักคาวตอง” เนื่องจากต้นและใบจะมีกลิ่นคาวรุนแรงคล้ายคาวปลา ซึ่งส่วนใหญ่นิยมนำใบมาเป็นผักเคียงใช้บริโภคสดกับอาหารประเภทลาบหรือหลู้ ส่วนจีนจะใช้พลูคาวในตำรับยาหลักนับเป็นสมุนไพรชั้นสูง
ผักคาวทอง
ชื่อ อื่นๆ คาวตอง(ลำปาง,อุดร)คาวทอง(มุกดาหาร,อุตรดิตถ์)ผักก้านตอง(แม่ฮ่องสอน)ผัก เข้าตอง,ผักคาวตอง,ผักคาวปลา(ภาคเหนือ)พลูคาว(ภาคกลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Houttuynia cordata Thunb.
วงศ์ SAURURACEAE
ชื่อสามัญ -
ชื่อพ้อง คาวตอง พลูคาว
นิเวศวิทยา ถิ่นกำเนิดอินโดจีน,จีน,ประเทศไทยพบตามที่ชื้นแฉะริมน้ำทางภาคเหนือหรือปลูกไว้เป็นยาหรืออาหาร
ออกดอก ฤดูร้อน
ขยายพันธุ์ เมล็ด ปักชำ
ประโยชน์ ยอด,ใบรับประทานสดกับลาบ,ก้อย,ขนมจีนทั้งต้นรสฉุน,ขับปัสสาวะแก้บวบน้ำฝีบวมอักเสบปอดอักเสบ
หลอดลมอักเสบไอบิดผื่นคันโรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะและริดสีดวงทวาร
ข้อห้าม ห้ามรับประทานมากเกินไปจะทำให้หายใจสั้นและถี่ อาจเป็นอันตรายได้
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เป็นพืชขนาดเล็กสูง15-50เซนติเมตรลำต้นส่วนที่แตะดินจะมีรากแตกจากข้อใบออกสลับกัน
ตัวใบคล้ายรูปหัวใจฐานใบเว้าเข้ายาว3-8เซนติเมตรกว้าง4-6เซนติเมตรขอบใบเรียบปลายใบแหลมมีจุดโปร่งแสงทั่วทั้งตัว
ใบ และมีขนสั้นๆเล็กน้อยท้องใบมักมีเส้นใบสีม่วงอ่อนก้านใบยาว1-4เซนติเมตรหูใบ เป็นแผ่นยาวบางติดกับก้านใบขอบหูใบมีขนสั้นๆดอกออกเป็นช่อ
ที่ยอดช่อดอกมีดอกย่อยขนาดเล็กจำนวนมากติดกันแน่นเป็นแท่งทรงกระบอกสีขาวออกเหลืองยาวประมาณ2เซนติเมตรและมีกลีบรองช่อดอก4กลีบ
เป็นแผ่นยาวปลายมนสีขาวแต่ละกลีบยาวประมาณ 2เซนติเมตรดอกย่อยมีเกสรตัวผู้3อันมีก้านเกสรตัวเมีย1อันผลกลมรีส่วนบนมีรอยแยก3รอย
ผลอยู่ติดกันแน่นเป็นแท่งทรงกระบอกเมล็ดกลม