หามาให้จาก
http://www.thaiflight.comRudder Pedal อยู่ที่เท้าซ้ายและขวาครับ มีหน้าที่หลายอย่างคือ
1 งานหลัก...ควบคุมบังคับแผง rudder ที่แพนหางหลัง (vertical stabilizer)
2 งานรอง...ควบคุมบังคับล้อหน้าสำหรับรักษาทางให้ตรง
3 เบรคเครื่องบินที่ล้อ main และทำ parking brake
รายละเอียดในแต่ละแบบอาจแตกต่างกันออกไปเล็กน้อยนะครับ แต่เนื้อใหญ่ใจความแล้วใกล้เคียงกัน..
Rudder Pedal ทั้งสองฝั่ง (ข้างกัปตันและข้างโคฯ) จะมี direct machanical linkage ต่อถึงกัน ไม่ว่าข้างใดจะเคลื่อนที่อย่างไร อีกข้างจะเคลื่อนที่ตามครับ กัปตันจะรู้ทันทีว่าน้องโคฯ กำลังใช้เท้าหรือเปล่า หรือว่าน้องโคฯ ใช้มากไปน้อยไปอย่างไร...กัปตันจะ override ได้ก็ต่อเมื่อใช้กำลังที่มากกว่าครับ บางครั้งเจอเท้าน้องโคฯ แข็งมากจนกัปตันไม่สามารถ override ได้ก็มี...ต้องใช้มาตรการขั้นสุดท้าย..."เฮ้ย..ปล่อยตีนโว้ย"...หุหุ
สำหรับส่วนบนของ Rudder pedal นั้นคือเบรคครับ...เบรคซ้าย เบรคขวา...ทำงานเหมือนกันทั้งสองด้าน และก็มี machanical linkage ต่อถึงเช่นกันครับ หมายความว่า...ข้างหนึ่งเหยียบเบรคลงไป อีกข้างก็จะเคลื่อนที่ตามครับ...ถ้าหากข้างหนึ่งเหยียบลงไปแล้ว อีกข้างจะต้องเหยียบให้มากกว่าถึงจะ override ได้ จะเห็นว่าด้วยโลจิคเช่นนี้จะมีแต่การเพิ่มเบรคเท่านั้น ไม่มีการผ่อน...ถ้าน้องโคฯ เหยียบมากเกินไป แล้วกัปตันต้องการผ่อนเบรค ต้องให้วิธีบอกอย่างเดียวครับ
งานประการสุดท้ายของ Rudder Pedal นั้นคือ ควบคุมการเลี้ยวของล้อหน้า (Steering) ซึ่งคุณสมบัติข้อนี้จะมีเฉพาะบนพื้นเท่านั้นนะครับ..ถ้าเครื่องบินลอยขึ้นไปแล้ว หน้าที่นี้จะถูกปลดออก...จะเห็นว่าข้างบนนั้นผมใช้คำว่า "รักษาทางตรง" เท่านั้นนะครับ เนื่องจากว่าการควบคุมล้อหน้าด้วย Rudder pedal นี้ สามารถทำได้แค่ไม่กี่องศา (7 องศา) จึงทำให้ไม่เพียงพอสำหรับการเลี้ยวมากๆ ครับ...คุณสมบัตินี้จึงนำมาใช้ในการ taxi ทางตรง...รักษาเส้นกลางตอนเทคออฟ...และรักษาเส้นกลางตอนแลนด์ดิ้งเท่านั้น...
เวลาเบรคเครื่องบินต้องระวังเรื่องเบรคมันจับไม่เท่ากันครับ เพราะนอกจากจะทำให้ไม่นิ่มนวลแล้วยังจะทำให้เบรคร้อนมากกว่าปกติด้วยครับ นักบินที่ชำนาญจะรู้ด้วยการเบรคเพียงครั้งเดียวว่าเครื่องลำนี้ต้องเบรคซ้ายนำหรือเบรคขวานำ...และต้องเบรคนำมากน้อยเพียงใด หรือเครื่องลำนี้เบรคปกติ...หุหุ...เรื่องมากจริงๆ
เครื่องบินหลายลำมีอาการกินซ้ายหรือกินขวา (แหะๆ...สงสัยตั้งศูนย์ไม่ดี) เวลา taxi จะค่อนข้างยากครับ ไม่สามารถปล่อย tiller ได้ ต้องขืนเอาไว้ตลอดเวลา...บางครั้งเมื่อยมือมากๆ ก็มีอาการสบัดๆ ออกมาให้ได้รู้สึกเช่นกัน ฉะนั้น...จึงมีหลายตำราแนะนำเอาไว้ว่าเวลา taxi ทางตรงนั้น ให้ใช้ rudder pedal เป็นหลัก จะทำให้รักษาเส้นกลางได้ดีกว่าและนิ่มนวลมากกว่า...ส่วน tiller นั้นเอาไว้เลี้ยวอย่างเดียว...
อ้อ...tiller ที่ว่านี้สามารถ override การควบคุมล้อห้วจาก Rudder Pedal นะครับ...และสามารถเลี้ยวได้มากกว่าเยอะ (70 องศา...หุหุ...ถ้าจำไม่ผิดนะครับ) เครื่องบินจึงใช้เจ้า tiller นี้เป็นตัวบังคับเลี้ยวบนพื้นครับ
ไหนๆ พูดเรื่อง steering แล้ว...ก็ขอเติมอีกเรื่องหนึ่งซะเลยครับ คือเรื่องของการ pushback จากรถ...ถ้านำรถ pushback มาต่อที่ล้อหน้าแล้ว ทางช่างจะทำการปิดท่อไฮดรอลิคที่ล้อหน้า (depressurize Hydraulic) ซึ่งจะทำให้ล้อหน้าสามารถเลี้ยวได้ถึง 90 องศาแน่ะ เหมาะมากสำหรับลากหรือดันเครื่องบินครับ...
เรื่องสุดท้ายคือ...parking brake
หลักการง่ายๆ ของการ parking brake ก็คือ...เบรคแล้วปิดไม่ให้ไฮดรอลิกไหลกลับ ...เท่านี้จริงๆ ครับ เพราะฉะนั้น..ในโบอิ้ง จะต้องกดเบรคที่ rudder pedal จนสุดก่อนแล้วจึงดึง parking brake เพื่อเป็นการไปปิด return valve เท่านั้นเอง...ส่วนแอร์บัส (ถ้าจำไม่ผิดนะครับ มันนานนมเต็มที) สะดวกกว่าเยอะ...ก็เพียงแต่ดึง parking brake ขึ้นเท่านั้น ระบบก็จะปล่อยไฮดรอลิคเข้าไปที่เบรคแล้วปิด valve ด้วยเลย...มีช้อเสียอยู่อย่างเดียวคือ..เผลอดึงขึ้นตอนที่เครื่องยังหยุดไม่สนิทครับ