อันนี้เป็นอีกมุมมองหนึ่งไว้เพื่อศึกษาครับ
สมศักดิ์ ขวัญมงคล
อดีตหัวหน้ากระทิงแดง
สมศักดิ์ ขวัญมงคล ในวันนี้เป็นนักธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ และเจ้าของรีสอร์ทแห่งหนึ่งในจังหวัดชัยภูมิ พ่วงด้วยตำแหน่งประธานสหพันธ์เกษตรกรแห่งประเทศไทย เป็น ส.ส. สอบตก สังกัดพรรคประชากรไทย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ในอดีตครั้งที่ยังเป็นนักเรียนช่างก่อสร้างดุสิต วัย 20 ปี เขาคือหัวหน้าหน่วยกระทิงแดงซึ่งมีบทบาทสำคัญยิ่งในเหตุการณ์ 6 ตุลาคม
กระทิงแดงกับศูนย์กลางนักเรียนอาชีวะฯ คือกลุ่มเดียวกัน ศูนย์กลางนักเรียนอาชีวะฯ มีนักเรียนหลายแห่ง แต่ในกระทิงแดงเราจะเลือกโรงเรียนดัง ๆ ที่เป็นนักเลงมา อย่างเช่น ก่อสร้างดุสิต กนกอาชีวะ ช่างกลนนท์ เทคนิคกรุงเทพฯ กระทิงแดงมีหลายพันคน
ตอนนั้นเราแยกกันระหว่างปีกซ้ายกับปีกขวา จะเห็นว่าศูนย์กลางนิสิตฯ ตั้งขบวนเรียกร้องอยู่เรื่อย ๆ ทีนี้เราอยู่ฝ่ายขวา ฝ่ายความมั่นคง เราก็ไม่อยากให้มีม็อบเกิดขึ้น วิธีสลายม็อบที่มาชุมนุมฟังอภิปรายทำได้โดยการขว้างระเบิดลงไป จากคนที่มาฟังเป็นหมื่นเป็นแสนก็ลดลง หายไปเหลือพันสองพันแล้วก็หายไปหมด กระทิงแดงมีหน้าที่สลายม็อบ คล้ายกับว่าเป็นหน่วยรุนแรง จริง ๆ สมัยก่อนบ้านเมืองระส่ำระสาย กฎหมู่อยู่เหนือกฎหมาย การกระทำของกระทิงแดงเช่นการเขวี้ยงระเบิด มันก็ผิดกฎหมาย เราถูกประณามว่าเป็นฝ่ายที่ใช้ความรุนแรงตลอด
สมศักดิ์ ปฏิเสธว่ากระทิงแดงไม่ได้เป็นผู้ก่อความรุนแรงในเหตุการณ์ 6 ตุลาคม
วันที่ 6 ตุลา เหตุที่เกิดความรุนแรงจริง ๆ มาจากม็อบอื่น ๆ ไม่ใช่กระทิงแดง ตอนนั้นผมทราบข่าวนักศึกษาแสดงละครหมิ่นพระบรมเดชานุภาพจากหน่วยข่าวกรองของเราและวิทยุต่าง ๆ ผมอยู่ในเหตุการณ์ตลอดคืน เรามีกำลังของเราอยู่ที่ท้องสนามหลวง แต่เหตุเกิดเพราะมีม็อบประชาชนทั่วไปมา ขณะที่ผมยืนอยู่หน้าธรรมศาสตร์ ตอนเช้ามืดมีคนยิงกระสุนออกมาจากธรรมศาสตร์ ไม่รู้ว่าเป็นนักศึกษาหรือเป็นม็อบของใคร อาจเป็นขบวนการอีกฝ่ายหนึ่ง เราจะไปโทษนักศึกษาก็ไม่ได้ เพราะมีหลาย ๆ ฝ่ายเข้าไป ก่อนหน้านี้เราพยายามจะสลายม็อบเพื่อให้คนกลับ แต่รู้สึกว่าประตูจะปิด ไม่ให้คนออกมา ปรากฏว่าพอตำรวจเข้าไปเคลียร์พื้นที่ตอนสาย ๆ ก็มีคนของเราถูกจับเหมือนกันเพราะออกมาไม่ได้ จริง ๆ แล้วเราพยายามสลายม็อบตั้งแต่ตีสาม ยิงปืนเข้าไปเพื่อให้เขาปล่อยคนออกมา แต่เขาไม่ปล่อยคนออกมา เราล่องเรือยิงคนจากทางแม่น้ำเพื่อต้องการสลายม็อบ ไม่ได้ยิงให้ตาย แต่ที่มีการยิงจากทางเรือเข้ามามีคนตาย ไม่ใช่ฝีมือของพวกผม
ตอนเช้าเราเห็นรูปคนตาย ถูกแขวนคอ ถูกเผาไฟ ผมก็เห็นอยู่คาตา จริง ๆ แล้วมันเป็นคลื่นประชาชนที่มาอยู่หน้าสนามหลวง คนที่ปีนออกมาจากธรรมศาสตร์แล้วถูกตี เพราะมีคนตะโกนว่าญวน ก็มีคนรุมไล่ตี ไม่รู้ว่าใครเป็นใคร คนที่บาดเจ็บและตายในเหตุการณ์ 6 ตุลา ก็คือพวกที่ปีนรั้วหนีออกมา มีทั้งนักศึกษาและประชาชนที่อยู่ข้างในธรรมศาสตร์ ไม่มีญวนหรอก แค่พูดกันไป มีคนคอยตะโกนว่าญวน พวกที่ตีก็บอกว่านี่มันญวนนี่หว่า ก็มีเสียงตกใจ ส่งเสียงร้อง ไม่รู้ว่าใครเป็นใครแล้ว กลุ่มที่อยู่หน้าธรรมศาสตร์มีร้อยพ่อพันแม่นะ ขนาดผมยังถูกไล่เลย เขาบอกว่าถอยไปนะ เดี๋ยวพวกกระทิงแดงจะมา จริง ๆ เราก็มากันอยู่แล้วร้อยกว่าคน ภาพที่ออกมาว่ากลุ่มกระทิงแดงทำการรุนแรงเป็นเรื่องไม่จริง แม้แต่ผมยังมีคนทำใบปลิวเป็นรูปผม แล้วเอาระเบิดมาเขียนใส่มือผม หาว่าผมเขวี้ยงระเบิด
สมศักดิ์กล่าวว่าเขาเศร้าสลดใจที่เห็นความรุนแรงเกิดขึ้นในบ้านเมือง แต่ไม่สามารถห้ามปรามคนหมู่มากได้ ในเมื่อกำลังของฝ่ายตนมีแค่ 100 คน แต่คนที่มาชุมนุมมีเป็นหมื่น
ตอนเห็นคนถูกเผา แขวนคอ มันก็คงต้องมีคนของเราร่วมด้วย มีการโทษว่ากลุ่มกระทิงแดงใช้ความรุนแรง ตรงนี้ผมไม่ห่วงว่าภาพที่ออกมาจะเป็นอย่างไร เรากำลังปิดทองหลังพระ ถ้าไม่มีอะไรเป็นตัวยึดก็ไม่ได้ พอช่วงสาย ๆ ประมาณสิบโมงกว่า คุณสล้าง บุนนาค ตอนนั้นมียศพันตำรวจโท ก็นำกำลังบุกเข้าไป ผมยืนยันได้ว่าไม่เห็นตำรวจใช้อาวุธยิงเข้าไปในธรรมศาสตร์ คืออย่างนี้ครับ คนหมู่มากก็ต้องยอมรับว่าฝ่ายผมก็มีปืนพก มันก็ยิงกันเป็นของธรรมดา แต่คนข้างในไม่มีอาวุธเยอะนะ ไม่อย่างนั้นคงตายกันเยอะแล้ว หลังเหตุการณ์สงบ ผมได้เข้าไปในธรรมศาสตร์ แต่ไม่เห็นคนเสียชีวิต ผมบอกได้เลยว่าคนที่เสียชีวิตในเหตุการณ์ 6 ตุลา คือพวกที่กระโดดข้ามรั้วออกมา ผมไม่รู้ว่ากี่คน ผมไม่รู้ว่าทำไมเขาต้องปีนหนีด้านหน้า ทำไมเขาไม่ออกด้านหลัง ผมไม่เข้าใจ พอปีนหนีออกมาก็ถูกรุมกระทืบเลย ผมไม่ได้ยินเสียงการยิงคนในธรรมศาสตร์ จะมีก็แค่บางช่วงที่เขายิงปืนขึ้นฟ้าเท่านั้น
เช้าวันที่ 6 ที่มีเสียงระเบิดลงในธรรมศาสตร์ ผมอยู่ตรงนั้นด้วย นั่นเป็นระเบิดที่ใช้ยิงเพื่อสลายม็อบ ประมาณตีสามตีสี่ พอระเบิดลงนักศึกษาก็วิ่งหลบขึ้นตึก ตอนนั้นยิงตั้งระยะได้ ยิงลงหน้าเวทีพอดี ส่วนที่มีข่าวว่ามีการค้นเจออาวุธของนักศึกษาในธรรมศาสตร์ เรื่องนี้เป็นเรื่องจริงเลย ที่ตึกบัญชีมี เอ็ม.16 ซ่อนไว้บนฝ้าเพดาน ผมจำได้ว่ามี เอ็ม.16 ประมาณ 4-5 กระบอก มีปืนสั้น 10 กว่ากระบอก ตอนนั้นช่างกลพระราม 6 เป็นการ์ดของนักศึกษา อาวุธน่าจะเป็นของพวกนี้มากกว่า ส่วนธงแดงผมไม่เห็นนะ ไม่เจอเลย ผมว่าตอนนั้นนักศึกษาไม่ได้ถึงกับเป็นคอมมิวนิสต์หรอก อย่าไปใส่ร้ายว่าเขามีธงแดง ไม่จริง
ในตอนนั้นเรามองว่านักศึกษาอยากเปลี่ยนแปลงการปกครองให้เป็นคอมมิวนิสต์ เราถึงขวางตลอด ใจจริงผมก็ไม่ได้เกลียดนักศึกษานะ เพราะนักศึกษาเป็นญาติพี่น้องกับเรา แต่ตอนนั้นมันเป็นการแบ่งฝ่ายต่อสู้กันมากกว่า ถ้าเกลียดก็คงต้องฆ่ากันไปเลย นี่เราก็สู้ไปตามหน้าที่ของเรา ต่างฝ่ายต่างเชื่อว่าสิ่งที่ตนทำถูกต้อง เรายอมรับว่าเราต้องปกป้องสถาบันที่เรารักมากที่สุด สิ่งที่นักศึกษาทำเหมือนกับลบหลู่สถาบัน หรือว่าต้องการทำให้สถาบันเสื่อมคลายไป เรารับไม่ได้ ตอนที่เห็นภาพการแสดงละครหมิ่นพระบรมเดชานุภาพในหนังสือพิมพ์ดาวสยาม เราก็คิดว่าเขาเล่นกันขนาดนี้เชียวหรือ บ้านเมืองมันมาถึงขนาดนี้แล้ว ภาพที่เราเห็นนั้นเหมือนมาก เขาเจตนาใช่ไหม อย่างน้อยนักเรียนอาชีวะก็ต้องเข้ามาขวางไว้ อย่าคิดว่าจะล้มสถาบันกันง่าย ๆ
สมศักดิ์เล่าว่า หน่วยกระทิงแดงมีนายทหารอยู่เบื้องหลัง แต่คนที่กล้าแสดงตัวมีพลตรีสุดสาย หัสดิน เพียงคนเดียว กลุ่มกระทิงแดงไม่ได้รับค่าจ้างหากเป็นด้วยความบริสุทธิ์ใจ เขายอมรับว่ามีผู้ใหญ่บางคนให้เงินสนับสนุน
ตอนนั้นถ้าเรายังจับมือกับศูนย์กลางนิสิตฯ เป็นพวกเดียวกันหมด เราก็ไม่รู้ว่าบ้านเมืองจะเป็นอย่างไร เป็นโชคดีที่แตกออกมาก่อน ทำให้มีการถ่วงดุลกัน อาจมีคนมองว่ากลุ่มกระทิงแดงถูกปลุกระดม อันนี้ไม่จริง ผมยืนยันได้ มันเกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ ไม่มีทหารคนไหนมายุ่ง ไม่มีการประสานงานกับกลุ่มอื่น ๆ เช่น กลุ่มลูกเสือชาวบ้าน เพราะเราไม่ต้องพึ่งใคร เรามีกำลังอยู่ตามโรงเรียนต่าง ๆ โรงเรียนละพันคน สิบโรงเรียนก็เป็นหมื่นแล้ว กลุ่มกระทิงแดงเป็นกลุ่มที่มีพลังมากที่สุดใน 6 ตุลา เรารู้สึกภูมิใจที่หยุดคนเป็นแสนได้ ผมยืนยันว่าเราไม่ต้องการทำให้เขาบาดเจ็บ ระเบิดที่ใช้เป็นระเบิดพลาสติก ถ้าจะให้ล้มตายก็ง่ายมาก เพราะถ้าเราวางระเบิดจริงก็ตายเป็นพัน ๆ แน่ เราก็คนไทยด้วยกัน แต่ความคิดไม่ตรงกันเท่านั้นเอง
เท่าที่ผมเห็นมีคนตายและบาดเจ็บประมาณ 10-50 คน ผมรู้สึกสลด เห็นคนตายไม่สลดได้อย่างไร รู้สึกทุเรศ ทำอย่างนี้ผมไม่ทำ เอาอย่างนี้ ถ้าไม่มีผมธรรมศาสตร์ถูกเผาแล้ว ผมจะเล่าให้ฟัง วันที่บุกธรรมศาสตร์เมื่อเดือนสิงหาคม ปี 2518 ลูกน้องจะเข้าไปเผาตึกโดม ผมบอกว่าไม่ได้นะ ถ้าคุณเผา มันจะหายไปเลย ก่อนหน้าที่เราจะบุกเข้าไป มันมีความเจ็บแค้นอยู่ แต่พอไปถึงนักศึกษาก็หนีไปหมดแล้ว ผมเห็นว่าหอประชุมกำลังถูกเผา ผมบอกให้ดับไฟ เขาก็ดับ แต่ก็มีบางคนหยิบข้าวของติดมือไป ตอนนั้นเราคิดว่ามีการสะสมอาวุธในธรรมศาสตร์ แต่เราคุมคนของเราได้
หลังจาก 6 ตุลา บ้านเมืองเริ่มเข้ารูปเข้ารอยมากขึ้น ไม่มีการปลุกม็อบเช้าเย็น ต้องยอมรับว่าสิ่งที่เราทำประสบความสำเร็จ แม้ว่าเราจะถูกประณามว่าใช้ความรุนแรง เราก็ต้องยอมรับในส่วนนั้น
เหตุการณ์ 6 ตุลาส่งผลกระทบกับผมหรือไม่ ส่วนใหญ่เป็นไปในทางที่ดี เพราะทำให้มีคนรู้จักมาก ทุกวันนี้ก็ยังภูมิใจอยู่ เวลาผมยื่นนามบัตรให้ใคร คนก็ร้องอ๋อ
หัวหน้ากระทิงแดงเก่า จะมีผลกระทบในแง่ลบบ้างก็ตรงที่ภาพของกระทิงแดงเป็นภาพที่รุนแรง เวลาคนเอ่ยชื่อผม มักจะบอกว่าหัวหน้ากระทิงแดงที่ใช้ความรุนแรง ผมคิดว่าความรุนแรงมันเป็นอดีตไปแล้ว ทุกวันนี้ผมแก่มากแล้ว ผลกระทบมันมีทั้งทางดีและไม่ดี มันสลัดออกไปไม่ได้ และมันจะติดตัวผมไปจนตาย ในห้องสมุดยังมีชื่อผมอยู่เลย มันเป็นประวัติศาสตร์ไปแล้ว ไม่สามารถจะลบออกได้
มีหลายคนเจ็บปวดกับเหตุการณ์ 6 ตุลา แต่สำหรับผม ไม่มีอะไรต้องเจ็บปวด จริง ๆ แล้วผมก็เหมือนคนโดดเดี่ยว เพราะในขบวนการฝ่ายขวา ก็เหลือผมคนเดียวที่มาเกี่ยวข้องกับการเมือง
ที่มา : คัดจากนิตยสารสารคดี ปีที่ 12 ฉบับที่ 140 ประจำเดือนตุลาคม 2539