ผมเดาว่ามันเริ่มมาจากระบบปืนสั้นลูกโม่ครับ
เดิมปืนแบบโคบาล เช่น โคลท์ SAA เวลาจะยิง ผู้ยิงต้องง้างนกก่อน เมื่อเล็งแล้วเหนี่ยวไก ไกจะไปดันเซ๊ยร์ให้ปล่อยนกที่ค้างไว้มากระทบแก็ปท้ายกระสุน
ต่อมา บ. S&W พัฒนาปืนลูกโม่ที่ยิงได้โดยไม่ต้องง้างนกก่อน โดยไกจะทำหน้าที่ง้างนกด้วย เมื่อลากไกมาจนสุดทาง ไกก็หลุดจากเซียร์ ปล่อยให้นกที่ง้างสับลงมาที่แก็ปเหมือนกัน
เมื่อมองดูที่ไก จะพบว่า ปืนแบบแรก ไกมีหน้าที่ปล่อยนกอย่างเดียว ก็เรียกว่า "ระบบซิงเกิ้ลแอ็คชั่น" ส่วนปืนระบบหลัง ไกทำหน้าที่ง้างนก และปล่อยนก จึงเรียกว่า "ระบบดับเบิ้ลแอ็คชั่น"
พอปืนมีการพัฒนาเป็นปืนสั้นบรรจุเอง แบบแรก ๆ ผู้ยิงขึ้นลำแล้ว นกง้างอยู่ เหนี่ยวกแล้วปืนก็ยิงออกไป สไลด์ถอย คัดปลอก สไลด์ดันนกง้างอีก ระบบนี้ "ไกทำหน้าที่ปล่อยนกอย่างเดียว" จึงเรียกเป็น "ระบบซิงเกิ้ลแอ็คชั่น" เหมือนกัน
หลังจากนั้นก็มีผู้คิดว่า การพกปืนออโตที่นกง้างไม่ค่อยปลอดภัย เวลาจะพก ต้องลดนกลงมาก่อน จะยิงค่อยง้าง ... จึงมีผู้คิดระบบให้สามารถชักปืนออโตที่ลดนกลงมา แล้วเหนี่ยวไกยิงได้เลย .... เมื่อไกทำหน้าที่ง้างนกด้วย จึงเรียกเป็น "ระบบดับเบิ้ลแอ็คชั่น" .... ปืนแบบนี้ เมื่อแรก ๆ ยิงนัดแรกไปแล้ว ปืนคัดปลอก มันก็ไปง้างนกให้เอง จึงยิงนัดที่สองแบบ "ซิงเกิ้ลแอ็คชั่น" ... จึงเป็นจุดกำเนิดของปืนระบบ "ซิงเกิ้ล/ดับเบิ้ล" (ทำไมไม่เอาดับเบิ้ลขึ้นหน้า็ไม่รู้)
ยังครับ ... ถัดมาอีก คนใช้ปืนที่มีระบบไกสองชนิดไปสักพัก ก็มีกูรูตั้งข้อสังเกตุว่า เวลาเผชิญเหตุการณ์ เดี๋ยวไกเบา เดี๋ยวไกหนัก ปรับตัวไม่ถูก (ยิงไม่ค่อยโดน) จึงเกิดระบบไก "ดับเบิ้ลล้วน" ขึ้นมา ... นัยว่าจะยิงกี่นัดน้ำหนักไกก็หนักเท่ากันตลอด
นี่ยังไม่ปืน Glock ที่ไม่มีนกสับ ใช้เข็มแทชนวนที่ต้องขึ้นเข็มนิดหนึ่ง เวลาจะยิง ก็เป็นไกลากยาว (ระหว่างลาก เข็มแทงชนวนก็ง้างไปด้วย) เมื่อลากจนสุดทาง เซียร์ก็ปล่อยเข็ม ปืนก็ยิงออกไปตามระเบียบ .... ระบบน่างงแบบนี้ จะเรียกซิงเกิ้ล หรือดับเบิ้ล ก็ยังไม่เต็มปากทั้งสองข้าง .... บางท่านจึงให้เป็น "กึ่งดับเบิ้ล" ไป
ยัง ... ยังไม่พอ ... ยังมีไกของปืน P2000 v1/v2 / HK USPC LEM/CDA อีกที่ประหลาด ... กล่าวคือมีนกซ้อนสองชั้น นกข้างในจะง้างค้างไว้ แต่นกข้างนอก ลดลงชิดโครงปืน ... เมื่อเหนี่ยวไก จะง้างนกข้างนอกให้หงายขึ้น แต่น้ำหนักไกที่ใช้ง้างจะเบามาก ... จนสุดทาง และไกก็จะไปดันเซียร์ให้ปล่อยนกทั้งสองตัวลงมา ... ตัวนอกตัวเดียวที่กระทบท้ายของเข็มแทงชนวน แต่ตัวในเป็นตัวส่งแรง .... ถ้าผมจำไม่ผิด ในหนังสือ อ.ผณิศวร ตั้งชื่อว่า "ระบบซิงเกิ้ลนกตก" ครับ
