ศัพท์...กล้อง...วันนี้เสนอคำว่า
ASA/ISO/DIN เมื่อวาน ผม อ่านกระทู้ ที่ อาจารย์ ผณิศวร ตอบเรื่อง กล้อง AE-1 มีปัญหาเรื่อง ระบบตั้งค่า ASA ทำให้นึกขึ้นมาได้ว่า คำ ๆ นี้ เลิกใช้ไปนานมากแล้ว รวมถึงคำว่า DIN ด้วย
ฟิล์ม (Film) เป็นวัสดุใสฉาบด้วยสารเคมีประเภทเกลือเงิน มีคุณสมบัติไวต่อแสง ซึ่งเรียกว่า "เยื่อไวแสง" เมื่อให้ฟิล์ม ถูกแสงจะทำปฏิกิริยาเกิดเงาสีดำที่มองไม่เห็นเรียกว่า "ภาพแฝง" ต้องนำฟิล์มที่ถูกแสงแล้วนี้ไปล้างน้ำยาเคมีตาม กระบวนการ จะได้ภาพปรากฏเห็นเป็นสีดำ ส่วนของเยื่อไวแสงที่ไม่ถูกแสง จะถูกละลายในน้ำยาเคมี เรียกฟิล์มที่ล้าง แล้วนี้ว่า "เนกาตีฟ"
ส่วนความไวแสงของ ฟิล์ม จะถูกกำหนดโดยแหล่งกำเนิดของ ฟิล์มเอง
1. ASA (American Standard Association) เป็นระบบอเมริกาที่ใช้แพร่หลายทั่วไป
2. ISO (International Standard Organization) เป็นระบบสากลใหม่ ซึ่งมีค่าตัวเลขเท่ากับระบบ ASA และเทียบเท่าตัวเลขระบบ DIN เช่น ISO 200/24 หมายความว่า มีค่าความไวแสง ASA 200 และ DIN 24 เป็นต้น
3. DIN (Deutsche Industrie Norm) เป็นระบบเยอรมันส่วนใหญ่ใช้ในยุโรปซึ่งมีอัตราตัวเลขเพิ่มช่วงละ 3 เช่น 13 16 18 21 24 27 30 33 เป็นต้น
โดยปัจจุบันเราจะไม่ค่อยได้เห็นระบบ DIN กับ ASA สักเท่าไหร่ เพราะ กล้อง ดิจิตอล จะใช้เพียงค่า ISO
ความไวแสงของฟิล์มแบบออกเป็น 4 ระดับ
1. ฟิล์มความไวแสงต่ำ (Low Speed Film) เช่น ฟิล์ม 25 ASA - 50 ASA เหมาะถ่ายภาพทิวทัศน์ /ชายทะเล/หิมะขาวโพลนในแดดจ้า เหมาะกับภาพต้องการใช้ความเร็วชัตเตอร์ช้ามาก ๆ หรือเพื่อให้ได้ภาพที่มีการ เคลื่อนไหวลักษณะพร่ามัว โดยแสงไม่มากเกินไป
2. ฟิล์มไวแสงปานกลาง (Medium Speed Film) ไวแสงปานกลาง คือระหว่าง 64 ASA-160 ASA ใช้ถ่ายภาพแสงสว่างธรรมดา (มีขายตามท้องตลาด ทั่วไป) และถ่ายภาพวัตถุที่อยู่นิ่งหรือเคลื่อนไหวช้า ๆ ใช้ถ่ายภาพ ทั่วไป (รู้จักกันทั่วไปคือ 100 ASA)
3. ฟิล์มความไวแสงสูง (High or Fast Speed Film) เป็นฟิล์มถ่ายภาพแสงน้อย เหมาะถ่ายภาพ ในอาคารและนอกอาคาร สามารถเลือกใช้ความเร็วชัตเตอร์สูง ๆ ถ่ายภาพเคลื่อนไหวให้นิ่งสนิทได้ เช่น ภาพกีฬา จะอยู่ระหว่าง 160 ASA-400 ASA (ตามท้องตลาดจะมี 200 ASA) นอกจากนี้ ยังสามารถหรี่รูรับแสงให้แคบ ๆ เพื่อช่วยให้ภาพถ่ายมีช่วงระยะความคมชัดลึกมากขึ้น (depth of field)
4. ฟิล์มความไวแสงสูงพิเศษ (Ultra Fast Speed Film) เหมาะกับภาพที่แสงน้อย ๆ ถ่ายภาพในเวลา กลางคืนไม่ใช้แฟลช ต้องการแสดงรายละเอียดของวัตถุที่เคลื่อนที่เร็ว ๆ ให้หยุดนิ่ง โดยการใช้ความเร็วชัตเตอร์สูงมาก ๆ หรือถ่ายภาพแสงเทียนในงานวันเกิด ฟิล์มมีความไวแสงระหว่าง 1000 ASA ถึง 2000 ASA หรือมากกว่าเป็นต้น
บนกล่องฟิล์ม จะพิมพ์ตัวเลขกำหนดค่าความไวแสงไว้หลายระบบควบคู่กัน เพื่อให้เลือกใช้ระบบใดระบบหนึ่ง เช่น ฟิล์ม ISO 100/21 คือ ASA 100 DIN 21
เมื่อก่อน ถ้าถ่ายภาพทั่วไป ผมจะใช้ ฟิล์ม โกดัก เพราะ ให้แสงสีแดง สวย ส่วนภาพ ทิวทัศน์ จะใช้ ฟิล์ม ฟูจิ เพราะให้แสงสี เขียว สวยกว่า