มองกว้างมองไกล (ข้อคิด)
วินทร์ เลียววาริณ
2 พฤษภาคม 2552
นานหลายปีมาแล้วราวช่วงเริ่มต้นของโลกาภิวัตน์ บริษัทยักษ์ใหญ่สัญชาติสหรัฐอเมริกาทำธุรกิจข้ามชาติ เตรียมฐานรองรับในแต่ละประเทศที่ส่งสินค้าไปจำหน่าย โดยจดทะเบียนชื่อสินค้าของตนในประเทศต่างๆ ทั่วโลก ครั้นไปจดทะเบียนชื่อสินค้าในฮ่องกง ก็พบว่าชื่อเดียวกันนั้นมีคนจดไว้ก่อนแล้ว เนื่องจากจำเป็นต้องใช้ชื่อสินค้านั้น เพราะเป็นยี่ห้อที่รู้จักกันทั่วโลก จึงไม่มีทางเลือกนอกจากขอซื้อชื่อสินค้าของตัวเองจากชาวฮ่องกงผู้นั้นด้วย จำนวนเงิน 'เท่าไรเท่ากัน'
ความจริงที่ทำให้ทุกคนตะลึงปนขำก็คือ ชาวฮ่องกงผู้นั้นได้จดชื่อสินค้าดังๆ ทั้งหลายในโลกไว้ก่อนล่วงหน้าแล้ว และรอวันขายสิทธิ์ชื่อเหล่านั้นแก่เจ้าของ! เป็นการหาเงินโดยอาศัยความประมาทและเชื่องช้าของบริษัทยักษ์ใหญ่ทั้งหลาย แม้ว่าจะไม่ผิดกฎหมายและเป็นการใช้วิสัยทัศน์ในทางไม่สง่างามนัก
ปัญหานี้จะไม่เกิดขึ้นเลยหากรู้จักมองภาพกว้าง!
ปัญหาเรื้อรังทางสังคมอย่างหนึ่งของประเทศจีนคือ ครอบครัวส่วนใหญ่ต้องการลูกชายสืบสกุล เนื่องจากทางการอนุญาตให้แต่ละครอบครัวมีลูกได้เพียงคนเดียว ทารกหญิงจำนวนมากจึงต้องสังเวยชีวิตไปกับความเชื่อนี้ ผลก็คือเมืองจีนมีประชากรชายมากกว่าหญิงหลายเท่า
ครอบครัวที่มีลูกชายยินดีปรีดากับค่านิยมนี้ ทว่าพวกเขาดีใจได้เพียงช่วงเวลาหนึ่ง เพราะเมื่อบุตรชายโตเป็นหนุ่ม ก็พบปัญหาใหญ่รออยู่คือหาเมียยาก เนื่องจากจำนวนผู้หญิงไม่พอ
ท้ายที่สุดแล้ว การเกิดเป็นหญิงกลับดีกว่า 'มั่กมั่ก' เพราะมีโอกาสเลือกสามีที่ดีที่สุด!
ปัญหานี้จะไม่เกิดขึ้นเลยหากรู้จักมองภาพกว้าง!
เรื่องหนึ่งที่ผมเรียนรู้จากการทำงานโฆษณาก็คือวิธีแสดงภาพการใช้สินค้า นั่นคือโฆษณายาสีฟันส่วนใหญ่จะแสดงการบีบยาสีฟันทอดยาวมากบนแปรงสีฟัน เพื่อทำให้จดจำภาพนั้นและสร้างความเชื่อฝังในจิตใต้สำนึกว่า หากจะแปรงฟันให้สะอาด ต้องใช้ยาสีฟันมากๆ
เช่นกัน โฆษณาแชมพูสระผมหรือครีมนวดเส้นผม ก็มักแสดงภาพการใช้แชมพูหรือครีมนวดปริมาณมากๆ
การทำให้ภาพเหล่านี้ฝังเข้าไปในจิตใต้สำนึกของผู้บริโภคหมายถึงการใช้สินค้า มากกว่าความจำเป็น นี่ย่อมไม่ใช่เรื่องแปลกในการตลาดแบบกำไรสูงสุด
กระนั้นก็ยังมีคนคิดต่างมองต่าง โดยชี้นำให้คนใช้สินค้าน้อยลง
กระดาษชำระแผ่นใหญ่ (paper towel) ทั่วไปในท้องตลาดกว้างราวหนึ่งคืบยาวหนึ่งคืบ ไม่ว่าจะใช้เช็ดอะไร พื้นที่ขนาดใด ก็ใช้กระดาษขนาดหนึ่งคืบเสมอ
กระดาษม้วนยี่ห้อหนึ่งเพิ่มรอยปรุกลางแผ่น เพื่อให้ลูกค้าเลือกที่จะใช้กระดาษเพียงครึ่งแผ่นได้ ทำให้ไม่จำเป็นต้องใช้กระดาษเกินความจำเป็น นโยบายนี้ในระยะสั้นทำให้ขายสินค้าน้อยลง เพราะคนใช้กระดาษน้อยลง แต่ผลในระยะยาวกลับดีกว่ากรณียาสีฟัน-แชมพู-ครีมนวดผม เพราะทำให้ลูกค้าเห็นว่าไม่ถูกเอาเปรียบ ทั้งยังได้ภาพพจน์ที่ดีเกี่ยวกับการรักษาป่าอีกด้วย
เมื่อไม่เอาเปรียบลูกค้า ลูกค้าก็เกิดความภักดีต่อสินค้าตัวนั้นง่ายขึ้น ผลก็คือเป็นลูกค้าตลอดชีพ เรื่องนี้จะไม่เกิดขึ้นเลยหากไม่มองภาพกว้าง!
ยังมีปัญหาอีกมากมายในโลกที่เกิดขึ้นเพราะไม่มองภาพกว้าง
กินอาหารขยะบ่อยๆ เพื่อสนองตัณหาของปาก แล้วในระยะยาวอาจป่วยเป็นโรคร้ายที่เกิดจากพิษสะสมในร่างกาย ไม่ยอมปลูกต้นไม้เลยสักต้นทั้งที่ที่ดินกว้างพอ แล้วในระยะยาวต้องจ่ายค่ายารักษาโรคภูมิแพ้และค่าไฟฟ้าจากเครื่องปรับอากาศมากขึ้น
ร้านอาหารบางแห่งใช้กระดาษเช็ดปากแบบบางมากเพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย แต่ในระยะยาวกลับเสียค่าใช้จ่ายส่วนนี้มากกว่า เพราะเนื่องจากกระดาษบาง ลูกค้าจึงใช้กระดาษเช็ดปากมากกว่าหนึ่งแผ่นเสมอ
องค์กรธุรกิจที่มีสินค้า/บริการดี ขยันขันแข็ง กลับล้มเพราะไม่สามารถมองภาพใหญ่ ไม่รู้ทิศทางการเปลี่ยนแปลงของธุรกิจในตลาดและในโลก ฯลฯ
ไม่ว่าจะทำงานเล็กหรืองานใหญ่ ก็ต้องมองภาพกว้าง
การมองภาพกว้างต้องใช้ทั้งสมองและหัวใจ
ใช้สมองคือมีวิสัยทัศน์ ซึ่งมาจากการเปิดหูเปิดตาตลอดเวลา กล้ามองมุมต่าง ไม่ตกอยู่ในกรอบความคิดใดจนดิ้นไม่หลุด
ใช้หัวใจคือการเอาใจเขามาใส่ใจเรา และไม่เห็นแก่ได้ฝ่ายเดียว
เมื่อรู้จักมองกว้างมองไกล ก็เท่ากับเป็นการทำหมันปัญหาตั้งแต่มันยังไม่เกิด
คมคำคนคม...
นิรนาม:
Vision without a task is only a dream. A task without a vision is but drudgery. But vision with a task is a dream fulfilled.
วิสัยทัศน์ที่ไม่ลงมือทำก็เป็นได้แค่ฝัน งานที่ไร้วิสัยทัศน์นั้นน่าเบื่อ แต่วิสัยทัศน์ที่ได้ลงมือทำคือ ความฝันที่บรรลุความจริง
Helen Keller :
The most pathetic person in the world is someone who has sight, but has no vision.
คนที่น่าสงสารที่สุดในโลกคือผู้ที่มีสายตาดี แต่ไร้วิสัยทัศน์