วินทร์ เลียววาริณ
มิถุนายน 2553
ตำนาน โบราณของชาวฟรีเจีย (อาณาจักรโบราณที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรเปอร์เซีย ปัจจุบันคือตุรกี) เล่าว่าครั้งหนึ่งนานมาแล้วอาณาจักรแห่งนี้ไร้กษัตริย์ปกครอง โหรหลวงผู้มีญาณพิเศษพยากรณ์ว่า ใครคนแรกที่เดินทางเข้าเมืองโดยเกวียนเทียมวัวในวันนั้นจะได้เป็นกษัตริย์ ปรากฏว่าชาวนาคนหนึ่งนาม กอร์ดิอัส ผู้นั่งเกวียนเทียมวัวเข้าเมืองคนแรกในวันนั้นได้รับแจ็กพ็อตกลายเป็น กษัตริย์ (เห็นไหม ว่าตื่นเช้าก็ดีอย่างนี้!)
ตำนานเล่าว่า กษัตริย์กอร์ดิอัสทรงผูกเชือกขดหนึ่งเป็นเงื่อนปริศนา เงื่อนนี้ผูกอย่างสลับซับซ้อนจนไม่มีใครในอาณาจักรแห่งนี้สามารถแก้ได้ เล่ากันว่าเงื่อนนั้นผูกอย่างบรรจงจนไม่สามารถมองเห็นปลายเชือก ดังนั้นจึงแก้ไม่ได้ เรียกมันว่า เงื่อนกอร์เดียน (Gordian Knot)
กาลผ่านไปจนถึงปี 333 ก่อนคริสตกาล อเล็กซานเดอร์มหาราชทรงเดินทางผ่านไปทางนั้น เมื่อทรงได้ยินตำนานดังกล่าวก็ไปเยือนสถานที่เก็บเงื่อน ทอดพระเนตรสักพักหนึ่งก็ทรงชักดาบออกจากฝักฟันฉับเข้า เงื่อนกอร์เดียนที่เลื่องชื่อมานานปีก็คลายออกในบัดดล แน่ละ - ขาดเป็นท่อนๆ ! วลี Cutting the Gordian Knot จึงเป็นสำนวนหมายถึงการแก้ปัญหาแบบฉับเดียวจบ!
ตำนานนี้ตีความกันมากมาย บางคนว่าการแก้ปัญหาแบบ 'ฉับเดียวจบ' อาจไม่จบเพราะผิดกติกา แต่บางคนก็แย้งว่า บางทีอเล็กซานเดอร์มหาราชผู้เป็นศิษย์ของอริสโตเติลอาจมองปัญหานี้ทะลุแจ้ง ว่า เงื่อนกอร์เดียนไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธีธรรมดา เพราะผู้สานเงื่อนอาจถักเชื่อมปลายเชือกทั้งสองเป็นเนื้อเดียวกันก่อนผูก เป็นเงื่อน หรืออาจเป็นเชือกหลายขนาดในเส้นเดียวกัน ออกแบบมาเพื่อให้คลายไม่ได้ด้วยวิธีปกติ
ไม่ว่าจะตีความอย่างไร การแก้ปัญหาแบบฉับเดียวจบสามารถใช้ได้ในโลกของชีวิตจริง
นี่ก็คือการรีเซ็ท (Reset)
เมื่อธุรกิจประสบปัญหาหนัก บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทนโยบาย ยุบบางแผนกตัดบางแขนงทิ้ง เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเดินหน้าต่อไป เพราะบางครั้งการยุติอาจคุ้มกว่าการดำเนินงานต่อไป
เมื่อเครื่องคอมพิวเตอร์รวนมากๆ ดื้อรั้นไม่ฟังคำสั่ง บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทเครื่อง ลบทุกอย่างทิ้ง อัพโหลดโปรแกรมใหม่ เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเดินหน้าต่อไป
เมื่อเรียนสายวิชาที่ไม่ชอบ อึดอัด ไม่มีความสุขสักวัน บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทความฝัน เริ่มต้นหาคณะวิชาใหม่ แล้วเดินหน้าต่อไป
เมื่อทำงานที่ไม่ชอบ ทุกข์ทรมานเหมือนทำงานในนรก บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทชีวิต หางานสายใหม่ เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเดินหน้าต่อไป
เมื่อคิดงานไม่ออก คิดเท่าไรก็ไม่ต่างจากเดิม คิดจนหัวแทบระเบิดก็ยังวนเวียนในอ่าง บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทสมอง ชำระความคิดเก่าที่หมักหมมออกไปให้หมด เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเริ่มต้นคิดใหม่
เมื่ออกหักรักสลาย ถูกสลัดทิ้งเหมือนผ้าขี้ริ้ว บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทหัวใจ ไม่ต้องตามง้อให้เสียเวลา เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเดินหน้าต่อไป
เมื่อเห็นลูกเล่นกับไฟ บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทโอกาส ตัดไฟแต่ต้นลม เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเดินหน้าต่อไป
เมื่อเจอเพื่อนบ้านสอดรู้สอดเห็น นินทาลับหลัง บางทีทางที่ดีที่สุดก็คือการรีเซ็ทสภาพแวดล้อม หาที่อยู่ใหม่ เริ่มใหม่จากศูนย์ แล้วเดินหน้าต่อไป
ไม่มีชีวิตของใครที่ราบรื่นไร้อุปสรรค ไม่มีใครมีความสุขทุกวัน ไม่มีใครไม่มีปัญหา สิ่งสำคัญที่สุดก็คือการวิเคราะห์ให้ออกว่า เรื่องนั้นๆ เป็นปัญหาจริงหรือปัญหาหลอก ถ้าเป็นเป็นปัญหาจริง มันเป็นปัญหาใหญ่หรือปัญหาที่รู้สึกไปเองว่าใหญ่ และถ้าเป็นปัญหาใหญ่ มันแก้ได้ด้วยการวิธีการซับซ้อนหรือด้วยการกดปุ่มรีเซ็ท
และเมื่อเลือกโหมด Reset แล้ว ก็ไม่ต้องคิดมาก ไม่ต้องโทษใคร ไม่ว่าคนอื่นหรือตัวเอง ไม่ต้องโกรธ-เกลียด-กลัว-เศร้า กดปุ่มแล้วก็เดินหน้าต่อไป
คมคำคนคมThe significant problems we have cannot be solved at the same level of thinking with which we created them.
ปัญหาสำคัญต่างๆ ที่เรามีไม่อาจแก้ไขได้ด้วยระดับความคิดที่เราสร้างพวกมันขึ้นมา
Albert Einstein
The best way to escape from a problem is to solve it.
ทางดีที่สุดในการหนีปัญหา คือ แก้ไขมัน
Alan Saporta