อุบาสิกาผู้หนึ่งเคยมาบอกแก่ข้าพเจ้าว่า ลูกหญิงคนหนึ่งเป็นคนมือไวมาก
สตางค์ที่เก็บไว้เคยหายไปบ่อยๆพอจับได้ก็ทำโทษตีเพื่อให้เข็ดหลาบก็ยังไม่
หยุด...เผลอก็เอาไปอีกเสมอ จนไม่รู้จะทำอย่างไรแล้วจึงมาหารือกับข้าพเจ้าเผื่อ
มีทางช่วยเหลือได้บ้าง ข้าพเจ้าได้ถามถึงความเป็นอยู่ของเด็ก เช่นว่า เด็กปกติ
มีกินจุบกินจิบบ้างไหม เด็กใช้สตางค์เปลืองไหม เด็กมีพวกเพื่อนที่มีฐานะดีกว่า
และได้รับสตางค์มากๆจากพ่อแม่บ้างไหม อันเป็นทางที่ทำให้เด็กประพฤติเป็น
คนเสียหายได้ง่ายได้รับคำตอบว่ามีสิ่งเหล่านี้อยู่ครบครันทีเดียว...ต้องหาทางแก้
ไขกันก่อน
ในเรื่องกินจุบกินจิบเล็กน้อยนั้น เนื่องมาจากการอบรมในครอบครัวแม่
เป็นผู้ฝึกหัดให้เขาเป็นเช่นนั้น ทางบ้านควรปรับปรุงระบบการกินอยู่เสียใหม่ อย่า
ตามใจปากมากเกินไปจะเดือดร้อนในภายหลัง ต้องพูดให้เด็กเข้าใจถึงโทษของ
การกินจุบกินจิบว่า ทำให้ท้องเสียฟันเสีย และเปลืองสตางค์ด้วย ที่สำคัญก็ทำให้
เสียนิสัยของเด็กเอง หัดกินเป็นเวลาและกินพร้อมๆกัน มีอะไรก็แบ่งกันกินทั่วหน้า
คนละเล็กละน้อย เวลาเด็กใช้สตางค์ในเวลาไปไหน ถ้าให้ไปเท่าใดก็หมดทุกที
แสดงว่าเด็กขาดการบังคับตนเองจึงจ่ายเติบอย่างนั้น แม่ควรฝึกเขาให้เป็นคน
รู้จักประหยัด อย่าให้จ่ายมากเกินไป เช่น ให้เงินเขาไปใช้หนึ่งบาท ขอให้เขาเหลือ
ไว้สัก ๒๕ สตางค์ เป็นอย่างน้อย ส่วนที่เหลือขอให้เหลือจากส่วนที่เกินจำเป็นต้อง
ใช้แล้ว ภาษิตที่ว่า " มีสลึงพึงบรรจบให้ครบบาท อย่าให้ขาดด้วยของต้องประสงค์
ถ้ามีน้อยจ่ายน้อยค่อยบรรจง อย่าจ่ายลงให้มากจะยากนาน " เป็นเรื่องที่ควรจะสอน
ให้เด็กๆ ได้ตระหนักไว้เสมอ
การขอร้องแกมบังคับให้เด็กของท่านเก็บเงิน
เป็น เป็นทางป้องกันมิให้ขาดเงินใช้ และถ้าเด็ก
ทำได้ดังที่ท่านขอร้องให้ทำจงชมเชยเขา หรือจะ
ให้รางวัลแก่เขาเป็นเงินบ้างนิดหน่อยก็ยังดี จะ
เป็นทางให้เขาได้เกิดความรู้สึกว่าการกระทำความดี
ย่อมยังประโยชน์ให้สำเร็จ เพื่อนลูกของท่านมีฐานะดี
ในทางการเงิน มีพ่อแม่ที่สุรุ่ยสุร่าย จึงได้สอนลูกให้เป็นคนเช่นนั้นไปด้วย
ท่านควรที่จะอธิบายให้เด็กเข้าใจถึงฐานะของเขา ให้เด็ก
เข้าใจว่าการจ่ายเงินมากนั้น ไม่มีทางจะดีได้ในกาลต่อไป
คนเราจะดีได้ก็ต้องรู้จักเก็บ ไม่ไช่ใช้กันจนหมดของที่ตนมี
ยกตัวอย่างปลวกเก็บอาหารไว้สำหรับลูกน้อย ปลวกสร้างรัง
ด้วยการเก็บดินมาสร้างสมทีละน้อยๆจนกลายเป็นจอมปลวก
ใหญ่โตขึ้นมาได้ ตัวผึ้งเก็บน้ำหวานจากเกสรดอกไม้ทีละน้อยๆ
จนกลายเป็นรังน้ำหวานอันมหึมา ทุกอย่าเกิดขึ้นด้วยการสะสมทั้ง
นั้น เด็กก็พอมีความเข้าใจและเห็นการจ่ายเติบเป็นสิ่งไม่ดี
นี่เป็นเรื่องแก้ไขด้านของเด็ก
รักลูก ให้ถูกทาง ... หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////