โหลดบิต ก็คือการโหลดไฟล์แบบหนึ่ง มาจากชื่อเต็ม ๆ ว่า bittorrent
รายละเอียดลองตามไปอ่านดูที่นี่
http://www.utorrent.com/beginners-guide.phphttp://www.torrentmove.com/moveforums.php?action=viewtopic&topicid=2653 <-- ไม่รู้คนทั่วไปจะเข้าได้หรือเปล่า ขอยกมาบางส่วน
===================== คำศัพท์ BitTorrent ==================
สมัยก่อน ใครมี file ขนาดใหญ่ๆ เช่น mp3 หรือโปรแกรม ก็ต้องไปหาที่ upload กัน หรือซอยออกเป็นส่วนเล็กๆ ไปฝากไว้ตาม Host ต่างๆ วันดีคืนดีก็โดนลบ หรือไม่ก็โดนจำกัด bandwidth ทำให้โหลดไม่ได้อีก ซึ่งต้องอาศัย File ไปนอนไว้ ที่ Server เป็นหลัก ปัจจุบันก็ยังใช้วิธีนี้กันอยู่ เช่น FTP หรือฝากไว้ที่ You send it เป็นต้น
BitTorrent คือวิธีการแบ่ง file กันและกัน ส่งให้เพื่อน รับจากเพื่อน ในลักษณะของ P2P
(Peer to Peer) คือไม่จำเป็นต้องมี file นอนอยู่ที่ server เหมือนเมื่อก่อน
ผู้ใช้สามารถแชร์กันได้โดยตรง จากเครื่องสมศรี ไปที่เครื่องสมชายได้เลย โดยไม่มี server
ขั้นตอนนี้ สามารถลดภาระของ server ลงได้มาก server ไม่ต้องทำงานหนัก
ตัวที่จะทำงานหนักแทนคือ Tracker แต่ก็ไม่หนักเท่าตอนเป็น server งงไหม ??
Seeder คือผู้ที่แจก file เป็นคนแรก เพื่อส่งต่อให้คนอื่นๆ โดยทำเป็น torrent
Leecher คือผู้ดูด ถ้าดูดครบ 100% แล้วยังไม่ปิด ก็จะเลื่อนฐานะกลายเป็น Seeder คนต่อไปทันที
Torrent คือ file ตัวเล็กๆ ซึ่งบรรจุข้อมูล hash ของ file ที่จะแชร์
Peer คือจำนวนผู้ที่มีการติดต่อกันในขณะนั้น
Swamp คือจำนวน peer ทั้งหมด ที่ดูด torrent อยู่ในขณะนั้น
Tracker คือตัวกลาง ที่ทำหน้าที่บอกว่า file อยู่ตรงไหน ใครดูดไปเท่าไหร่ ใครส่งออกเท่าไหร่
ทำหน้าที่เหมือนโอปะเรเตอร์คอยต่อโทรศัพท์ ว่าสมศรีได้ส่วน 1 ไปแล้วนะ ให้ไปเอาส่วนที่ 3 จากสมตู้มนะ, สมระดูได้ส่วนที่ 8 ไปแล้วนะ ให้ไปเอาส่วนที่ 10 จากสมเสร็จนะ เช่นนี้เป็นต้น
Passkey คือรหัสประจำตัว เวลาไปโหลด torrent เราจะเห็นตรง tracker เป็นอักษรยาวๆ เยอะไปหมด
ตัวนี้จะเป็นตัวบอกว่า เราดูดเท่าไหร่ ปล่อยเท่าไหร่ เพื่อกำหนด ratio ของเรา
ป้องกันพวกดูดเสร็จแล้วหนี ต้องรักษาไว้ให้ดี
Ratio คือค่าอัตราส่วนการปล่อยและการดูด คุณดูดมาเท่าไหร่ ต้องปล่อยออกไปเท่านั้น
ลักษณะการปล่อยและดูดของ BitTorrent คือจะแบ่ง Seed ออกเป็นส่วนๆ แจกไปแต่ละคน
คนที่รับมา ก็จะรับมาเป็นส่วนๆ ไม่ต่อกัน ดังนั้น จึงยังเปิดดูไม่ได้ ถ้าโหลดยังไม่เสร็จ 100%
เมื่อคนดูด ดูดมาจนครบ มันก็จะมาประกอบกันเป็น file สำเร็จรูปเอง
ซึ่งจะดีกว่าตอนที่ file นอนอยู่ที่ server ซึ่งคนโหลดจะต้องโหลดจาก 1.... ไปจน 100
แต่ BitTorrent จะเริ่มจากส่วนไหนก่อนก็ได้ ดูดจากคนนั้นนิด คนนี้หน่อย แล้วมาประกอบกัน
ยิ่งมี peer มาก ยิ่งเสร็จเร็วมาก เพราะไม่ต้องรอ server แจกตั้งแต่ 1 เช่น
- สมศรี มี File loveyou.avi มีขนาด 100 mb และได้ทำ torrent เอาไว้แล้วเพื่อแจก
สมศรีจึงเรียกตนเองว่า seeder เพราะเป็นคนปล่อยคนแรก มี file เต็มๆ นอนอยู่ในเครื่องตัวเอง
- โปรแกรมจะทำการแบ่ง Seed File ออกเป็น 10 ส่วน ส่งให้คนดูด 10 คน (สมมติ)
- สมชายได้รับ ส่วนที่ 1 มา
- สมตู้มได้รับส่วนที่ 5 มา
- สมเสร็จได้รับส่วนที่ 8 มา
- และอีกหลายๆ สมฯ ได้รับมาคนละส่วน
- เวลาผ่านไประยะหนึ่ง สมชาย ไม่จำเป็นต้องไปเอาส่วนที่ 2-3-4.... จากสมศรีอีก
สามารถไปเอาจาก สมตู้ม หรือสมเสร็จ หรือคนอื่นๆ ที่มีส่วนที่เหลืออยู่ มาประกอบกันก็ได้
ทำให้สมศรี ไม่ต้องคอยแจกตั้งแต่ 1-10 ให้แก่ทุกคนซ้ำๆ กัน ทำให้เสียเวลา และทำงานหนัก
ดังนั้น ถ้ามีคนดูดพร้อมๆ กันมากๆ ก็จะยิ่งเสร็จเร็ว และสมศรี สามารถ "ปิด" seed ได้เร็ว
หากโปรแกรมรายงานว่าได้ส่ง file ออกไปหมดแล้ว สมศรีก็ปิดได้ ปล่อยให้คนอื่นช้วย seed ต่อ
ดังนั้น จึงย้ำกันอยู่เสมอว่า ใครที่โหลดเสร็จแล้ว อย่าเพิ่งปิด เพื่อช่วยเหลือคนอื่นๆ
ให้มาเอาส่วนที่ตนเองยังขาดอยู่ BitTorrent จึงเป็นสังคมแห่งการแบ่งปันกัน
ตราบใดที่มีคนปล่อย seed อยู่ torrent ก็จะไม่ตาย ถ้า seed ตายทั้ง swamp ก็จะตายหมด
โปรแกรม P2P ตัวแรกเจ้าปัญหาคือ Napster ซึ่งโดนยำไปจนเป็นขี้เถ้าปิดตัวไปแล้วจากการแลก mp3
ปัจจุบันมีโปรแกรมแบบ P2P หลายโปรแกรมมากมาย ต่างมีจุดดี จุดด้อย ต่างกันไป เช่น
- Kaaza หลังจากที่ต้นฉบับ มีคนบ่นว่า spyware แถมมา adware ติดมา จึงมีคนแยกไปทำ kaaza แบบแตกหน่อออกมาอีกหลาย version เช่น Kaaza lite resurrection เป็นต้น
- Edonkey เรียกกว่าว่าอิลาโง่
- Emule เรียกกันว่า อีมู มีข้อเสียคือ file โหลดนานมาก มี % เสียเยอะ ใช้เวลาโหลดนานมาก แต่ข้อดีคือมี peer เยอะ search หาได้ง่าย
- Exeem เรียกว่า อีซิ้ม ตัวนี้เกิดใหม่ ไม่เคยลอง
- IMesh อ่านว่า ไอ-เมส มั้ง เขาว่ามี spyware + adware เยอะเหมือนกัน
วิธีการคือเราต้องมีโปรแกรม bit client ก่อน เช่น
utorrent ,
Azureus ,
BitCometจากนั้นก็ต้องไปโหลด torrent file จากเวป tracker ต่าง ๆ ... บางเวปต้องเป็นสมาชิก บางเวปก็เปิดให้คนทั่วไปโหลดได้
จากนั้นก็เอาไฟล์ torrent มาเปิดโดย Bit Client ... โปรแกรมก็จะค้นหา คนที่มีไฟล์นั้น (peer) แล้วทำการเชื่อมต่อ เพื่อโหลดต่อไป
เมื่อโหลดเสร็จ เราก็ควรจะปล่อยไฟล์ต่อไปบ้าง เพื่อช่วยเป็น seeder สำหรับคนอื่น ๆ ต่อไป (ระหว่างโหลด ก็จะมีการปล่อยไปได้ด้วย เฉพาะส่วนของไฟล์ที่โหลดเสร็จแล้ว)
ในภาพเป็นโปรแกรม utorrent ... แต่ละบรรทัดคือแต่ละ torrent ที่โหลด/ปล่อยอยู่
บรรทัดที่ต้นบรรทัดเป็นสีฟ้า คือกำลังโหลด (เป็น Leecher) และบรรทัดที่ต้นบรรทัดเป็นสีเขียว คือกำลังปล่อย (เป็น seeder)
เมื่อก่อนผมใช้ Azureus ครับ (ใช้ค่อนข้างยาก) แต่ตอนนี้ติดใจ utorrent แล้วครับ (โปรแกรมเล็ก ๆ ความสามารถไม่ด้อยกว่าใคร)
ขอต้อนรับเข้าสู่โลกของการโหลด (และปล่อย) ครับ
